Mowa zależna w języku angielskim
Mowa zależna (ang. *reported speech*) to sposób przekazywania wypowiedzi innych osób. Jest to istotny element gramatyki angielskiej, który pozwala na bardziej złożoną komunikację i relacjonowanie wydarzeń. W tym artykule poznasz zasady tworzenia mowy zależnej, jej rodzaje oraz najczęstsze błędy, których warto unikać.
Co to jest mowa zależna?
Mowa zależna to sposób na przekazanie czyichś słów w sposób pośredni, bez ich dosłownego cytowania. Różni się od mowy niezależnej (*direct speech*), w której słowa są przytaczane dokładnie tak, jak zostały wypowiedziane. W mowie zależnej zdanie wprowadzające zwykle wymaga przekształcenia czasów, zaimków i innych elementów wypowiedzi.
Przykład:
- Mowa niezależna: She said, “I am happy.”
- Mowa zależna: She said that she was happy.
Podstawowe zasady mowy zależnej
Podczas zamiany mowy niezależnej na zależną należy pamiętać o kilku kluczowych zasadach:
1. Zmiana czasu
Kiedy w zdaniu wprowadzającym używamy czasu przeszłego, czas w wypowiedzi zależnej cofa się o jeden krok w przeszłość. Zasada ta nazywana jest „cofaniem czasów” (*backshifting*).
Przykłady:
- „I am tired.” → He said that he was tired.
- „She will come tomorrow.” → She said that she would come the next day.
- „They have finished their work.” → They said that they had finished their work.
2. Zmiana zaimków
Zaimki w mowie zależnej muszą być dostosowane do osoby mówiącej i kontekstu.
Przykład:
- „I like my job.” → She said that she liked her job.
3. Zmiana okoliczników czasu i miejsca
Niektóre określenia czasu i miejsca również muszą zostać zmienione, aby pasowały do nowej perspektywy.
| Mowa niezależna | Mowa zależna |
|---|---|
| today | that day |
| tomorrow | the next day |
| yesterday | the day before |
| here | there |
Rodzaje mowy zależnej
Mowa zależna obejmuje różne typy zdań, które różnią się strukturą w zależności od ich funkcji w wypowiedzi.
1. Zdania oznajmujące
Używane do przekazywania informacji.
Przykład: „I love chocolate.” → She said that she loved chocolate.
2. Zdania pytające
Dla pytań w mowie zależnej stosuje się następujące zasady:
- Dla pytań zamkniętych (*yes/no questions*): używamy „if” lub „whether”.
- Dla pytań otwartych (*wh-questions*): zachowujemy słowo pytające.
Przykłady:
- „Do you like pizza?” → She asked if I liked pizza.
- „Where are you going?” → He asked where I was going.
3. Zdania rozkazujące
Przekształcenie rozkazów w mowę zależną wymaga zastosowania czasownika modalnego „to” lub „not to”.
Przykłady:
- „Sit down!” → She told me to sit down.
- „Don’t touch it!” → He warned me not to touch it.
Najczęstsze błędy w mowie zależnej
Podczas stosowania mowy zależnej warto unikać typowych błędów, takich jak:
- Niepoprawne cofanie czasów: „He said that he is happy” zamiast „He said that he was happy.”
- Brak zmiany zaimków: „She said I will call you” zamiast „She said that she would call me.”
- Nieprawidłowa kolejność słów: „She asked where was I going” zamiast „She asked where I was going.”
Podsumowanie
Mowa zależna w języku angielskim to ważny element komunikacji, który pozwala na precyzyjne relacjonowanie wypowiedzi innych osób. Kluczowe jest zrozumienie zasad cofania czasów, zmiany zaimków oraz okoliczników. Regularna praktyka z różnymi typami zdań pomoże Ci w opanowaniu tego zagadnienia i poprawi Twoje umiejętności językowe.